Een persoonlijke impressie van Jel Engelen
Het onderwerp ‘ouder worden’ staat niet op mijn favoriete themalijstje. Moet ik het daar over hebben? Oud worden gaat toch meestal over lasten en bezwaren, over verlies en maatschappelijke druk? Onder de titel ‘Als ik (over)morgen oud ben’ zijn we het eerste Scala-weekend van dit jaar toch met het thema aan de slag gegaan.
Een goede start
Via dit filmpje maakten we kennis met 6 mensen uit verschillende generaties die hun overweging geven over over ouder worden en zijn. ‘Heb ik al gedaan wat ik eigenlijk wilde doen?’ en ‘Ik steek mijn energie in het nu’ waren vragen die bleven hangen. Een goede start om verder te gaan!
Vergankelijkheid
Eén gedeelte van de Scalanezen ging onder leiding van kunstenares Eva de Jong van het Makershuis aan de gang, met het thema ‘vergankelijkheid’. Vergankelijkheid, mooi woord, niet zo hard en ongenadig als ‘verval’. In vergankelijkheid zit iets ‘genadigs’ en troostends. De deelnemers aan die workshop verrasten met schilderijen van appels, in diverse stadia van verandering en vergankelijkheid.
Een klas of vriendschap
De tweede groep liet hun fantasie los op een passend woonconcept. Daarbij geïnspireerd door architect Menno Vissers en Hanneke Abma. Beide wonen in een woongroep in Haarlem. Zij wonen beide al 25 jaar in het gebouwencomplex dat toen door Menno is ontworpen. Opvallend vond ik hun uitspraak ‘de ideale groepsgrootte is zo groot als een klas. Je kent iedereen, maar je hoeft niet met iedereen bevriend te zijn’. Ook opmerkelijk was hun waarneming dat woongroepen met een (ideëel) doel het langer uithouden dan mensen die uit vriendschapsmotieven bij elkaar gaan wonen. Samen creëerden we een woordenwolk, waarbij we aan de hand van de kenmerken Plek, Bouw en Sociaal onze wensen uitdrukten.
De derde groep zou zich als praatgroep over een tekst van Mens en Samenleving buigen, waarin de sociaal-maatschappelijke positie van ouderen onder de loep werd genomen. Ze vonden het interessanter om uit te wisselen wat oud worden voor jezelf betekent. Bij Scala kan dat!
Bedreiging of uitdaging?
Oud worden, wat kan ik ermee, wat kunnen wij ermee? Iemand zei: ‘ik vind het ook een rotstreek. Ik ben niet van plan aan de kant te gaan, ik wil en kan dingen, en ik heb het recht om met twee voeten in de maatschappij te staan’. Een ander merkte op: ‘Misschien moeten we leren van de nood een deugd te maken. En om dat te kunnen moeten we meer ‘oefenen’. Wees maar aanwezig als vrienden sterven, of als ze dementerend worden. Wees aanwezig, zoek het op. Misschien verliest het dan ook iets van het bedreigende’.